Wat zijn verbonden partijen?
In deze paragraaf is aandacht voor rechtspersonen waarin de gemeente een bestuurlijk én financieel belang heeft. Onder bestuurlijk belang wordt verstaan: een zetel in het bestuur van een participatie of het hebben van stemrecht. Met een financieel belang wordt bedoeld: de gemeente stelt middelen ter beschikking die verloren kunnen gaan bij faillissement van de partij en/of als financiële problemen bij de partij verhaald kunnen worden op de gemeente. Echter, als er geen sprake is van bestuurlijke verplichtingen met een juridische afdwingbaarheid door derden, dan is er een subsidierelatie. Dit is geen verbonden partij. Is er alleen een bestuurlijk en geen financieel belang, dan ligt de relatie meer in de sfeer van een nevenfunctie van betrokkene. Ook hier is dan geen sprake van een verbonden partij. Het onderhouden van banden met een verbonden partij houdt altijd verband met het publiek belang.
Waarom zijn verbonden partijen relevant voor de raad?
Een paragraaf Verbonden partijen is om twee redenen van belang voor de raad. De eerste reden is dat verbonden partijen vaak beleid uitvoeren dat de gemeente in principe ook zelf kan (blijven) doen. De gemeente mandateert als het ware de verbonden partij. De gemeente blijft de uiteindelijke verantwoordelijkheid houden voor het realiseren van de beoogde doelstellingen. Er blijft dan voor de raad nog steeds een kaderstellende en controlerende taak over.
De tweede reden betreft de kosten - het budgettaire beslag - en de financiële risico's die de gemeente met verbonden partijen kan lopen en de daaruit voortvloeiende budgettaire gevolgen.
Er is de afgelopen tijd veel aandacht voor het belang van verbonden partijen. In 2013 en 2014 is het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) gewijzigd, waarbij onder meer de eisen die gesteld worden aan de paragraaf Verbonden partijen zijn aangescherpt. Verder heeft de commissie BBV in 2014 een notitie Verbonden Partijen gepubliceerd.
Strategische Visie
De gemeente Uithoorn maakt deel uit van de Metropoolregio Amsterdam (MRA) en de regio Amstelland. Regionale samenwerking is soms een wettelijke verplichting, maar wordt steeds vaker ingegeven door overwegingen rondom kwaliteit, kosten en kwetsbaarheid. De gemeente Uithoorn kent evenwel haar eigen maatschappelijke vraagstukken en biedt haar inwoners oplossingen die passen bij onze lokale situatie. Politici, bestuurders en professionals in de gemeentelijke organisatie en daarbuiten kennen de lokale situatie op het terrein van leven, wonen en werken, stemmen actief af met maatschappelijke partners in onze gemeente en zijn goed bereikbaar en benaderbaar voor inwoners.
Onder het motto ‘samen wat moet, lokaal wat kan’ zet de gemeente Uithoorn in op stevige samenwerking in de regio en daarbuiten. Samenwerking vindt plaats in het besef dat het meerwaarde moet hebben voor gemeente èn partners. Functionele samenwerking is het uitgangspunt: voor de voorliggende opgave wordt aansluiting gezocht bij het best passende netwerk. Alliantiemanagement wordt ontwikkeld om de inzet in verschillende netwerken beheersbaar te houden. De gemeente Uithoorn beschouwt zelfstandigheid als uitgangspunt, niet als doel op zich.
Beleidskader
De gemeente participeert in een aantal gemeenschappelijke regelingen ingevolge de Wet gemeenschappelijke regelingen (Wgr). De te behartigen belangen liggen vaak op het vlak van de efficiency en schaalvergroting (kostenbesparing), doelmatigheid (grotere slagkracht), betere coördinatie en beïnvloeding van regionale processen. Bij het aangaan van een gemeenschappelijke regeling speelt het kostenaspect een belangrijke rol. Grotere organisaties kunnen vaak efficiënter werken en het is voor de gemeente vaak ondoenlijk om zelf een organisatie op te zetten.
In de nota Verbonden Partijen zijn voor het aangaan van gemeenschappelijke regelingen de volgende criteria opgenomen:
- De gemeente kiest voor de uitvoering en/of ontwikkeling van beleid een regionale oplossing als dit uit het oogpunt van doelmatigheid en efficiency bewijsbaar de beste oplossing is en het de inwoners ten goede komt. Daarbij moeten expliciet de financiële risico’s in de afweging worden betrokken.
- De gemeente kiest voor regionale samenwerking om duidelijk de strategische visie te kunnen garanderen.
- De gemeente kiest voor regionale samenwerking als daardoor invloed mogelijk is op belangrijke regionale besluitvormingsprocessen.
- De gemeente kiest voor regionale samenwerking als daardoor een doelmatige coördinatie wordt bereikt op het gebied van de openbare orde en veiligheid.
Naast een aantal gemeenschappelijke regelingen participeert de gemeente ook in enkele samenwerkingsverbanden. Hier zijn dezelfde criteria van toepassing als voor de gemeenschappelijke regelingen gelden.
Nota Verbonden partijen
De raad heeft 26 januari 2006 de nota Verbonden partijen vastgesteld. Naast een overzicht van alle verbonden partijen (inclusief relevante gegevens per partij) bevat de nota kaders voor het beleid voor (het aangaan van nieuwe) participaties. Het gaat hierbij vooral om de condities waaronder het publiek belang is gediend met behartiging door verbonden partijen: taken, verantwoordelijkheden, bevoegdheden en financiële voorwaarden.
In relatie met de ontwikkelingen rond de samenwerking in duo+ zal beoordeeld worden wat het beste moment is om de nota te actualiseren.
Deelname
Uithoorn neemt in 2016 deel aan de volgende verbonden partijen: